
Murale na Pradze – gdzie ich szukać?
Warszawska Praga zasłynęła w ostatnich latach jako miejsce pełne murali i street artu. Przyciąga zarówno artystów, jak i poszukiwaczy kolorowych malunków na ścianach. Wiele z tych dzieł lata świetności ma już za sobą. Gdzie można jeszcze zobaczyć te najciekawsze?
Gdzie rozpocząć szukanie murali na Pradze?
Praskie murale znajdują się dość blisko siebie. Można zobaczyć całkiem sporą ich grupę podczas dłuższego spaceru. Są w widocznych miejscach i nie powinno sprawić problemu ich znalezienie.
Trzeba jednak liczyć się z tym, że wiele z nich jest w już nienajlepszy stanie. Głównie przez odpadające tynki i uszkodzenia związane z warunkami atmosferycznymi. Część kamienic przeszła także renowację i murale nie przetrwały. Inne zwyczajnie zostały zamazane przez graffiti. Na szczęście od czasu do czasu pojawiają się nowe. Szczególnie w strefach legalnego graffiti.
Najwięcej murali na Pradze jest przy ulicach:
- Brzeskiej,
- Stalowej,
- Wileńskiej,
- Strzeleckiego,
- Małej.
„Dziura w ścianie” przy Mackiewicza
Namalowana dziura w ścianie to jeden z pierwszych murali, jaki można zobaczyć, jeśli dociera się na Pragę metrem. Idąc ze stacji „Stadion Narodowy”, można dostrzec go już z daleka. Część farby niestety już odpadła. Mural powstał w ramach festiwalu „Street Art Doping”. Autor – „1010” słynie z murali przypominających warstwowe dziury i portale.

ul. Mackiewicza, Warszawa
Hydrozagadka i Skład Butelek
Wspólny dziedziniec trzech praskich klubów: „Hydrozagadka” i „Skład Butelek” i „Chmury” to punkt obowiązkowy dla fanów street artu. Warto odwiedzić go w ciągu dnia, żeby pooglądać murale w świetle słonecznym i po zmroku, kiedy zapalone są lampiony. Bardzo klimatyczne miejsce.



ul. 11 listopada 22, Warszawa

ul. 11 listopada 22, Warszawa


Mural z pałacem kultury nawiązuje do głośnej sprawy z 2017 roku. Mężczyzna podpalił się pod warszawskim PKiN w ramach protestu przeciwko władzy.
Street art przy Brzeskiej
Jedna z bardziej kolorowych ulic na Pradze Północ. Można tu znaleźć wielkoformatowe murale, wlepki, plakaty i graffiti. Wchodząc w bramy, których jest tu całkiem sporo, można natknąć się dosłownie na wszystko. Od kapliczki z Maryjką po kibicowskie hasła.
Mural „Wielka Gęś”
Postaci znajdujące się na muralu „Wielka Gęś” zostały wymyślone przez dzieci i wykonana z ich udziałem. Była to część projektu „This Way”, którego celem było stworzenie w Warszawie murali z okazji EURO 2012. Miało być to wydarzenie kulturalne towarzyszące mistrzostwom. Skierowano je do osób, które nie będą miały szansy oglądać wydarzenia ze stadionu, ale chcą w ciekawy sposób upamiętnić to wydarzenie.

Diego Miedo [Włochy]
ul. Brzeska, Warszawa
Kosmos i świat podwodny 2w1
Mural podwodno-kosmiczny znajduje się naprzeciwko muralu z „Wielką Gęsią”. W tym miejscu znajduje się na Brzeskiej mały parking i na okalającym go murze jest wyłącznie graffiti. Swego czasu były tam murale z warszawskimi tramwajami, ale większa ich cześć została już zamazana.

Mural „Morze dla brzeskiej”
Mural „Morze na Brzeskiej” niestety lata świetności ma już za sobą. Przedstawiał dość zabawny obraz nadmorskiej plaży w stylu retro. Został już prawie całkowicie zamazany przez graffiti. Autorzy muralu to Iwona Zając i Młoda Załoga. Obraz powstał w 2007 roku.
Mural „Twarze na brzeskiej”
Kolorowe twarze pokrywają ścianę i drzwi budynku przy Brzeskiej 6. Wyrażają różne emocje, ale trzeba przyznać, że z bliska wyglądają trochę niepokojąco. Naprzeciwko muralu znajduje się interesująca galeria sztuki nowoczesnej.

ul. Brzeska, Warszawa
Murale przy ulicy Małej
Przy ulicy Małej na Pradze Północ można znaleźć trzy duże murale. Są dobrze widoczne i znajdują się bardzo blisko siebie. Niestety dwa z nich nie są już w najlepszym stanie – głównie przez odpadający tynk.
Mural „Świątynia”
Ideą muralu „Świątynia”, stworzonego w ramach festiwalu „Street Art Doping”, było odejście od dosłownej formy street artu. Autorzy chcieli zostawić odbiorcy dowolność interpretacji ich sztuki. Ich pikselowy obraz znajduje się na ścianie budynku przy ul. Małej od 2018 roku.

Low Bross [Niemcy]
ul. Mała, Warszawa
„Kolorowy alfabet”
Mural z kolorowym alfabetem stworzył Eltono – francuski artysta wraz z dziećmi z Grupy Pedagogiki i Animacji Społecznej na Pradze. Była to również część projektu „This Way” z okazji odbywającego się w Polsce EURO 2012. Eltono zrobił także jeden z murali w Katowicach.

Eltono [Francja]
ul. Mała, Warszawa
Murale w okolicach ulicy Wileńskiej
Kilka murali w stylu Banksy, zrobione techniką szablonu, można zobaczyć przy ulicy Wileńskiej 25 (skrzyżowanie z Zaokopową). Znajdują się przy restauracji, która została zrobiona w dawnym sklepie mięsnym. Warto zajrzeć do środka, bo wewnątrz również znajdują się ciekawe malunki w podobnym stylu.



Murale przy Inżynierskiej
„Kazimierz Deyna”
Cytat, który znajduje się na muralu, jest dawną przyśpiewką kibiców Legii, którą wykonywali podczas meczów. Mural znajduje się na budynku przy Inżynierskiej 6.

ul. Wileńska/ Inżynierska, Warszawa
Mural „Praska torba”
Kolejny mural stworzony z udziałem dzieci z Grupy Pedagogiki i Animacji Społecznej na Pradze. Mural znajduje się wewnątrz dziedzińca, można do niego dojść z ulicy Inżynierskiej i z ulicy Zaokopowej. Stracił już niestety swoje wyraziste kolory.

Zuzanna Młotek [Polska]
ul. Inżynierska, Warszawa
Murale przy Ząbkowskiej
Mural na 100-lecie niepodległości
Mural został stworzony z pomocą Urzędu Miasta Dzielnicy Praga Północ. Uroczyste odsłonięcie miało miejsce 3 ni po obchodach Święta Odzyskania Niepodległości. Autorem jest Ylan Anouf. Na muralu znajdują się napisy nawiązujące do wolności, tolerancji i równości.

ul. Ząbkowska, Warszawa
Mural „Desperados”
Dawniej na pustej ścianie przy muralu znajdował się dopisek o tym, kto jest sponsorem muralu. Nadawało mu to mocno reklamowy charakter. Obecnie została już tylko kolorowa abstrakcja bez wyrazistego logotypu. Przy muralu znajduje się rzeźba z serii słynnych „Praskich Aniołków„.

ul. Ząbkowska, Warszawa
„Warsaw Fight Club”
Mural również powstał w ramach akcji „Street Art Doping 2015”. Można go zobaczyć przy ulicy Środkowej 17. Na muralu znajduje się scena pojedynku w klimacie rodem z XVIII wieku. Obraz budził kontrowersje wśród mieszkańców i lokalnych władz. Ostatecznie uznano jego przekaz za przestrogę przed rozlewem krwi.

Conor Harrington
ul. Środkowa 17, Warszawa
Loesje na Pradze
Loesje to znany ruch robiący street art na całym świecie. W wielu krajach mają swoje grupy tworzące i malujące własne hasła. Robią bardzo charakterystyczne sentencje – w formie zabaw językowych – wpisujące się w lokalny kontekst kulturowy. Ich przekaz zwykle daje do myślenia. Ich pierwszy wielkoformatowy mural w Warszawie powstał przy ulicy Stalowej.

ul. Stalowa, Warszawa

Dworzec Wschodni, Warszawa
Sentencje pojawiają się nie tylko na murach, ale także na płytach chodnikowych. Można na nie trafić w całej Warszawie. Te ze zdjęć poniżej są z ulicy Stalowej na Pradze.
Kolaże, plakaty i wlepki na Pradze
Street art na Pradze to nie tylko murale. Można tu znaleźć ciekawe wlepki, plakaty i kolaże. Pojawiają się na witrynach zamkniętych sklepów, drzwiach wejściowych do budynków i słupach ogłoszeniowych.





Gu-Tang Clan
Murale na Kamionku
Mural „Henryk Walezy”
Mural upamiętnia rocznicę wybrania Henryka Walezego na króla Polski w 1573 roku. Wizerunek następcy tronu jest dość mocno uwspółcześniony. Początkowo na muralu podano złą datę – 1537 rok. Na szczęście udało się ją zmalować i podać właściwą. Mural znajduje się przy ulicy Mińskiej 33.

Zdzisław Angrybicz
ul. Mińska 33, Warszawa
Mural „Ptak i kobra”
Mural wykonany bardzo interesującą techniką. Wygląda, jakby został skomponowany za pomocą jednej linii, która przybiera kształt ptaka i węża. Zwierzęta wyglądają jak modele 3D wykonane z drutu.
Autorem jest chiński artysta DALeast. Dzieło można zobaczyć na budynku przy ulicy Bliskiej 23. Inne obrazy tego artysty można też znaleźć m.in. wśród łódzkich murali (mural „Fala”).

ul. Bliska 23, Warszawa

